Naszyjnik z motylem, II-I w. p.n.e.

Grecki naszyjnik z wisiorkiem w kształcie motyla, datowany na II-I w. p.n.e. Wykonany ze złota, ametystu, chalcedonu, szmaragdu, kryształu górskiego i perła. Został odkryty na stanowisku archeologicznym w Olbia na południe od ukraińskiego miasta Mikołajów. Olbia zwana też Olbią Pontyjską była kolonia grecka leżąca na północnym wybrzeżu Morza Czarnego w pobliżu ujść Bohu i Dniepru. Została założona ok. 550 r. przez osadników z Miletu. W niedługim czasie stała się znacznym ośrodkiem handlu zbożem i rybami. W okresie największego rozkwitu w IV wieku p.n.e. w mieście otoczonym murami żyło do 40 tys. mieszkańców. Olbia bogaciła się głównie na pośrednictwie w handlu ze Scytami. W 63 roku p.n.e. zostało zniszczone i splądrowane przez Daków, a liczba jego mieszkańców spadła do 3 tys. Pod Rzymskim panowanie miasto odbudowało się, ale już nie wróciło do dawnej świetności. Ostatecznie w III w. n.e. zostało zdobyte Gotów, a potem w 370 r. n.e. przez Hunów i z czasem opustoszało. Naszyjnik obecnie jest na wystawie w muzeum sztuki Walters Art Museum w Baltimore.

Autor: Jacek

źródło: Walters Art Museum

Rzeźba „Odyseusz oślepiający Polifema”, I w. p.n.e.

Fot. Carole Raddato

Marmurowa rzeźba „Odyseusz oślepiający Polifema” z I w. p.n.e. Została znaleziona w 1957 roku podczas budowy drogi w grocie będącą częścią willi cesarza Tyberiusza, w miejscowości Sperlonga niedaleko Neapolu. W jej wnętrzu znaleziono kilka tysięcy fragmentów rzeźb. Obecnie jest na wystawie w Muzeum Archeologicznym w Sperlondze.

Autor: Jacek Czubacki

Ruiny Sarmizegetusa Regia – dawnej stolicy Daków

Fot. Balate Dorin

Na zdjęciu starożytne ruiny Sarmizegetusa Regia – dawnej stolicy Dacji przed podbojem rzymskim. Znajdują się w południowo-zachodniej części Siedmiogrodu, niedaleko miejscowości Grădiștea de Munte. Miasto zbudowano na wysokości 1200 m n.p.m. i prawdopodobnie powstało w I w. p.n.e. pod koniec panowania dackiego króla Burebisty. Wzniesiono także twierdzę, która była podstawą strategicznego systemu obronnego w górach Orăștie. W tym czasie został zbudowany z glinianych rur system kanalizacji, którego głównym zadaniem było najprawdopodobniej dostarczanie wody do miasta podczas oblężenia. Miasto było najważniejszym ośrodkiem militarnym, religijnym i politycznym Daków przed wojnami z Rzymianami. Zostało zniszczone w roku 106, w czasie II wojny króla Decebala z Cesarstwem Rzymskim. Rzymianie zbudowali w odległości ponad 40 km nowe miasto – Ulpia Traiana, które również nazwano później Sarmisegetusą. Ruiny Sarmizegetusa Regia zostały odkryte w 1923 roku podczas prac wykopaliskowych pod kierunkiem prof. Teodorescu z Wydziału Archeologii Uniwersytetu w Kluż-Napoka Obecnie ruiny znajdują się na liście dziedzictwa kulturowego UNESCO.

Autor: Jacek Czubacki

W Izraelu odkryto pierścień z czasów bizantyjskich

Fot. IAA

Archeolodzy podczas wykopalisk w mieście Jawne w Izraelu odkryli złoty pierścień z ametystem. Znajdował się w jednej z winnic z czasów bizantyjskich. Dawniej wierzono, że ten pierścień miał chronić przed kacem.

Mauzoleum Gur-i Mir w Samarkandzie, 1403–1405

Fot. Willard84/wikimedia commons

Na zdjęciu mauzoleum Gur-i Mir (Grobowiec Emira) z lat 1403–1405, położone w mieście Samarkanda w Uzbekistanie. W mauzoleum spoczywa Timur Chromy, jego dwaj synowie oraz dwaj wnukowie (w tym Uług Beg). Początkowo kompleks budowli składał się z madrasy, chanaki oraz mauzoleum przeznaczonego dla ulubionego wnuka Timura – Pir Muhammada. Timur Chromy znany również jako Tamerlan, był wodzem mongolskiego plemienia Barłasów. Zdobył Azję Środkową i Persję, dzięki czemu mógł kontrolować Jedwabnym Szlaku łączący Azję i Europę. Z jednej strony był okrutny władcą dokonując krwawych podbojów, a z drugiej strony dbał o prawa zwykłych mieszkańców: rolników i rzemieślników. Samarkandę uczynił stolicą swojego imperium, które za jego panowania stała się oazą poezji, malarstwa i kaligrafii.

Autor: Jacek Czubacki