Penny Black – pierwszy znaczek pocztowy świata

1 maja 1840 roku – brytyjska poczta wydała pierwszy znaczek pocztowy na świecie Penny Black, a do użytku wszedł 6 maja tego samego roku. Był barwy czarnej i posiadał nominał 1 pensa i z tych powodów nazywany jest Penny Black czyli czarna jednopensówka. Kto wymyślił pierwszy znaczek pocztowy świata?

Rowland Hill (1795 – 1879)

Inicjatorem używania znaczków jako sposobu opłacania przez nadawcę przesyłek pocztowych był angielski nauczyciel Rowland Hill. W 1837 roku opublikował on raport dla Izby Gmin zatytułowany „Reforma Poczty” („Post Office Reform: its Importance and Practicability”), gdzie przedstawił projekt nowego systemu pobierania opłat pocztowych.

Do tego czasu większość listów wysyłano niejako na kredyt, opłatę uiszczał dopiero adresat. Ludzie często odmawiali przyjęcia listów. Odsyłano je do nadawców lecz za podwójną drogę jaką pokonywały, nikt nie chciał płacić.

System zaproponowany przez Hilla przewidywał przeniesienie obowiązku opłaty pocztowej na nadawcę. Dowodem zapłaty miała być papierowa etykieta naklejona na kopercie. Ustawa dotycząca reformy pocztowej została zaaprobowana przez królową Wiktorię Hanowerską 17 lipca 1839.

Znaczek zaprojektował sam Rowland Hill, wykonała go londyńska firma Perkins, Bacon& Co. Wzorem dla pierwszego znaczka został medal z portretem młodej królowej Wiktorii, wybity w 1837 roku. Twórcą medalu był William Wyon, natomiast na potrzeby rytowników skopiował go grafik Henry Courbould.

Znaczek drukowany był w arkuszach po 240 sztuk (20 poziomych rzędów, każdy po 12 sztuk). Wszystkie znaczki oznaczono w obu dolnych rogach kontrolnymi literami.

Dwanaście znaczków każdego poziomego rzędu miało w lewym rogu tę samą literę (w pierwszym rzędzie – A, drugim – B, aż do dwudziestego oznaczonego T). Prawy dolny róg znaczka opatrzono literami od A do L, odpowiadającym kolejnym rzędom pionowym.

Najrzadziej spotykaną płytą jest 11, z której wyprodukowano w czarnym kolorze tylko 700 arkuszy. Całkowity nakład czarnej jednopensówki wyniósł 68 808 000 sztuk.

Brytyjska reforma ze znaczkami pocztowymi została przyjęta życzliwie przez większość krajów na całym świecie. Niebawem inne kraje poszły za przykładem poczty brytyjskiej.

W 1843 roku wprowadziły znaczki pocztowe Szwajcaria (kantony Genewa i Zurych) oraz Brazylia. W 1845 r. − Stany Zjednoczone, 1847 r. − Mauritius, 1848 − Bermudy, 1849 r. − Bawaria, Belgia, Francja, 1850 r. − Austria, Gujana Brytyjska, Hanower, Hiszpania, Prusy, Saksonia, Szlezwik-Holsztyn.

Pierwszy polski znaczek pocztowy ukazał się 1 stycznia 1860 r. Decyzję o emisji znaczka podjął Zarząd Okręgu Pocztowego Królestwa Polskiego.


Bibliografia:

O. Gross i K Gryżewski, Podróże w świecie znaczków, Warszawa 1972

Tadeusz Hampel (red.): Encyklopedia Filatelistyki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993, s. 104


źródła:

https://postalheritage.wordpress.com/2009/08/21/rowland-hill’s-postal-reforms/

www.linns.com

Dodaj komentarz